I. TÌNH HÌNH VÀ KẾT QUẢ THỰC HIỆN MỘT SỐ NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP ĐỂ GIẢM CHI PHÍ TUÂN THỦ PHÁP LUẬT, NÂNG XẾP HẠNG CHỈ SỐ B1

1. Chỉ đạo triển khai thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp để giảm chi phí tuân thủ pháp luật, nâng xếp hạng chỉ số B1

Công tác giảm chi phí tuân thủ pháp luật, cải thiện điểm số, thứ hạng chỉ số B1 năm 2022 thuộc lĩnh vực lao động, người có công và xã hội của Sở đã được quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Đảng ủy, Ban Giám đốc Sở. Ngay từ đầu năm, Sở LĐTBXH đã ban hành 05 Kế hoạch nhằm xem xét, đánh giá thực trạng, kết quả thực hiện các quy định của pháp luật; kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc, bất cập trong thi hành pháp luật để kiến nghị các giải pháp để nâng cao chất lượng hiệu quả thi hành pháp luật và hoàn thiện hệ thống pháp luật. Đồng thời, tham mưu, chỉ đạo chấn chỉnh kịp thời những tồn tại, hạn chế trong thi hành pháp luật thuộc các lĩnh vực quản lý của ngành, trong đó tập trung vào việc đánh giá thi hành pháp luật về lĩnh vực tác động đến nhiều người dân, đối tượng thụ hưởng.

Ngay sau khi UBND tỉnh ban hành Công văn số 5314/UBND-KSTTHCNC ngày 19/4/2022 về việc thực hiện các giải pháp cải thiện Chỉ số cải thiện các quy định của pháp luật, Sở LĐTBXH đã kịp thời ban hành Công văn số 1323/SLĐTBXH-VP ngày 29/4/20222 chỉ đạo các phòng nghiệp vụ và các đơn vị trực thuộc Sở tăng cường thực hiện nhiệm vụ, giải pháp cải thiện Chỉ số cải thiện các quy định của pháp luật.

2. Về xây dựng, hoàn thiện thể chế để giảm chi phí tuân thủ pháp luật

Sở LĐTBXH đã thực hiện tốt công tác tự kiểm tra và kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền; tự kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật do Sở LĐTBXH chủ trì tham mưu soạn thảo trình HĐND và UBND tỉnh ban hành. Thực hiện các nội dung, trình tự, thủ tục kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật theo đúng quy định. Thực hiện báo cáo UBND tỉnh và Bộ LĐTBXH kết quả tự kiểm tra, rà soát và lập danh mục 11 văn bản quy phạm pháp luật, văn bản có chứa quy phạm pháp luật đã tham mưu trình HĐND tỉnh, UBND tỉnh ban hành liên quan đến lĩnh vực lao động, người có công và xã hội.

Tổ chức rà soát văn bản quy phạm pháp luật thuộc lĩnh vực lao động, người có công và xã hội do Trung ương ban hành, trong năm đã ban hành 02 văn bản báo cáo UBMTTQ Việt Nam tỉnh Thanh Hóa và Sở Kế hoạch và Đầu tư về việc rà soát và kiến nghị, đề xuất giải quyết khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật và văn bản chỉ đạo, điều hành của Trung ương thuộc lĩnh vực lao động, người có công và xã hội; qua đó đã kiến nghị giải quyết 12 khó khăn, vướng mắc trong việc thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật để đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, bổ sung, chỉnh sửa cho phù hợp. Ngoài ra, đã ban hành Công văn số 1538/SLĐTBXH-LĐVL ngày 16/5/2022 gửi Cục Việc làm, Bộ LĐTBXH đề nghị hướng dẫn giải quyết 04 khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện pháp luật về lao động.

Ban hành 02 văn bản thông báo tới các sở, ban, ngành, đơn vị cấp tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố các văn bản quy phạm pháp luật mới ban hành và công bố danh mục văn bản quy phạm pháp luật hết hiệu lực toàn bộ hoặc hết hiệu lực một phần thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ LĐTBXH nhằm áp dụng văn bản quy phạm pháp luật trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao đảm bảo theo quy định.

3. Tổ chức thi hành pháp luật

3.1. Tuyên truyền, phổ biến pháp luật

Ngay từ đầu năm 2022, Sở LĐTBXH đã bám sát các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của Bộ Tư pháp, của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và Hội đồng phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật (PBGDPL) tỉnh để xây dựng và ban hành 09 Kế hoạch triển khai thực hiện công tác PBGDPL thuộc lĩnh vực lao động, người có công và xã hội; tiếp tục tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật của Trung ương và của tỉnh về thực hiện công tác PBGDPL.

Tích cực phối hợp với Sở Tư pháp và các sở, ban, ngành thành viên của Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh xây dựng và tham mưu trình Chủ tịch Hội đồng xem xét ban hành Kế hoạch hoạt động của Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh năm 2022. Đồng thời, chỉ đạo, hướng dẫn các phòng nghiệp vụ và các đơn vị trực thuộc Sở đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến kịp thời, đầy đủ các chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước về lĩnh vực lao động, người có công và xã hội, trong đó: Tập trung vào các văn bản quy phạm pháp luật mới được ban hành; chú trọng tuyên truyền, phổ biến đến các tầng lớp nhân dân, các doanh nghiệp, vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, hải đảo, ven biển và toàn thể cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong ngành nhằm nâng cao nhận thức và ý thức tự giác chấp hành pháp luật, phòng ngừa, hạn chế các hành vi phạm pháp luật và góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ của ngành đã đề ra trong năm 2022.

3.2. Tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ, công chức, viên chức; tổ chức tập huấn, bồi dưỡng, hỗ trợ các doanh nghiệp

Thực hiện chương trình công tác năm 2022, các phòng nghiệp vụ, đơn vị trực thuộc Sở đã tham mưu cho Lãnh đạo Sở tổ chức các hội nghị tuyên truyền, phổ biến chính sách và tập huấn hướng dẫn nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác lao động, người có công và xã hội ở cơ sở và các tầng lớp nhân dân trên địa bàn tỉnh. Đến nay, đã tổ chức và phối hợp tổ chức 231 lớp tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ và kiến thức pháp luật thuộc lĩnh vực lao động, người có công và xã hội, cụ thể như sau:

- Lĩnh vực lao động - việc làm: Tổ chức 03 lớp tập huấn an toàn, vệ sinh lao động cho 179 người sử dụng lao động, cán bộ phụ trách công tác an toàn, vệ sinh lao động, cán bộ phụ trách bảo hiểm xã hội trong các doanh nghiệp. Phối hợp với Cục An toàn lao động tổ chức lớp tập huấn an toàn, vệ sinh lao động cho 100 người. Tổ chức 03 lớp tập huấn cho 140 người là thành viên hội đồng trọng tài lao động và hòa giải viên lao động.

- Lĩnh vực người có công: Tổ chức 03 lớp tập huấn hướng dẫn triển khai thực hiện Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng cho 559 cán bộ làm công tác lao động, người có công và xã hội cấp xã.

- Lĩnh vực trợ giúp xã hội: Tổ chức 35 lớp tập huấn nâng cao năng lực, truyền thông tại cộng đồng và triển khai thử nghiệm hệ thống đăng ký, giải quyết chính sách trợ giúp xã hội trực tuyến, cơ sở dữ liệu Bảo trợ xã hội cho 2.711 lượt đại biểu là cán bộ, cộng tác viên, gia đình có người tâm thần, trẻ em tự kỷ, người rối nhiễu tâm trí.

- Lĩnh vực bảo vệ, chăm sóc trẻ em: Tổ chức 27 lớp tập huấn bồi dưỡng nâng cao năng lực bảo vệ, chăm sóc trẻ em, trang bị kiến thức, kỹ năng bảo vệ, chăm sóc trẻ em tại cộng đồng cho trên 500 lượt người; 84 lớp tập huấn truyền thông, trang bị kiến thức kỹ năng về phòng, chống đuối nước trẻ em. Phối hợp với Cục Trẻ em tổ chức 02 lớp tập huấn về thực hành bảo vệ trẻ em và kỹ năng thông tin, thông báo, tố giác hành vi xâm hại trẻ em, trẻ em có nguy cơ bị xâm hại cho 587 lượt người.

- Lĩnh vực bình đẳng giới: Tổ chức 18 lớp tập huấn bồi dưỡng kiến thức, nâng cao năng lực quản lý nhà nước trong công tác bình đẳng giới và trang bị kiến thức, kỹ năng phòng ngừa và ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới; tổ chức Hội thảo tham vấn chính sách, pháp luật về bình đẳng giới trong lĩnh vực kinh tế, lao động, việc làm. Phối hợp với Ban vì sự tiến bộ của phụ nữ tỉnh tổ chức 02 lớp tập huấn nâng cao năng lực về bình đẳng giới và phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới.

- Lĩnh vực phòng, chống tệ nạn xã hội: Tổ chức 56 lớp tập huấn triển khai những điểm mới về công tác cai nghiện và quản lý sau cai nghiện ma túy, các quy định của pháp luật về phòng, chống ma túy, cai nghiện, quản lý sau cai nghiện ma túy tại cộng đồng và công tác phòng, chống mại dâm cho 3.072 lượt người.

3.3. Tiếp nhận và xử lý kiến nghị, phản ánh của doanh nghiệp, thực hiện thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo

Phối hợp với Thanh tra Bộ LĐTBXH thanh tra việc thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng trên địa bàn tỉnh, kết quả đã đình chỉ và thu hồi chế độ trợ cấp đối với 804 đối tượng; thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về BHXH, BHTN, BHYT, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 01/07/2021 của Chính phủ, Nghị quyết số 116/NQ-CP ngày 24/9/2021 của Chính phủ tại 06 doanh nghiệp.

Thanh tra việc thực hiện chính sách đối với người hoạt động kháng chiến và con đẻ của họ bị nhiễm chất độc hóa học tại huyện Bá Thước, tạm đình chỉ chế độ trợ cấp của 15 đối tượng. Thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật về trẻ em và phòng, chống xâm hại trẻ em tại 03 huyện, thị xã, thành phố và 06 trung tâm, cơ sở chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ em. Thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật lao động, ATVSLĐ và BHXH tại 57 doanh nghiệp, ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính 02 doanh nghiệp với số tiền 45 triệu đồng. Kiểm tra việc thực hiện kiến nghị sau thanh tra tại 08 doanh nghiệp. Tham gia các đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra an toàn lao động, thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi của người lao động theo phản ánh, xử phạt 03 doanh nghiệp với tổng số tiền 279 triệu đồng.

Điều tra 23 vụ tai nạn lao động; qua điều tra, thanh tra đã ban hành quyết định xử phạt 02 doanh nghiệp vi phạm quy định về an toàn lao động với tổng số tiền xử phạt là 125 triệu đồng. Xử lý vi phạm hành chính đối với 11 trường hợp người lao động vi phạm quy định về BHXH, BHTN với số tiền là 16 triệu đồng.

Đến nay, Sở đã tiếp nhận 296 đơn thư đề nghị, phản ánh, tố cáo, khiếu nại của công dân, trong đó: Đã trả lời 207 đơn; chuyển đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết 64 đơn; lưu 17 đơn không đủ điều kiện và đang phối hợp với các đơn vị có liên quan giải quyết 08 đơn; lãnh đạo Sở và cán bộ tiếp công dân của Sở đã tiếp 1.075 lượt công dân tại Trụ sở Tiếp công dân của UBND tỉnh và Bộ phận Tiếp công dân của Sở để giải quyết các kiến nghị, phản ánh kịp thời, đảm bảo quyền lợi cho công dân, tránh bức xúc dẫn đến khiếu kiện, khiếu nại kéo dài.

3.4. Sáng kiến về cải cách thủ tục hành chính

Trong năm đã tham mưu, trình Chủ tịch UBND tỉnh thông qua phương án đơn giản hóa 02 thủ tục hành chính trong lĩnh vực Người có công thuộc thẩm quyền quản lý Nhà nước của Sở LĐTBXH, cụ thể:

+ Đối với thủ tục hành chính “Giải quyết chế độ mai tang phí đối với Cựu chiến binh” đã cắt giảm chi phí sau đơn giản hóa đạt tỷ lệ 44,24%; lợi ích phương án đơn giản hóa đã tiết kiệm chi phí tương đương 60.656.960 đồng/năm.

+ Đối với thủ tục hành chính “Giải quyết chế độ mai táng phí đối với thanh niên xung phong thời kỳ chống Pháp” đã cắt giảm chi phí sau đơn giản hóa đạt tỷ lệ 22,73%; lợi ích phương án đơn giản hóa đã tiết kiệm chi phí tương đương 320.068 đồng/năm.

Phối hợp với Công an tỉnh rà soát, đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi 02 thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực người có công có yêu cầu xuất trình giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú và sử dụng thông tin về cư trú làm điều kiện để thực hiện thủ tục hành chính, qua đó đã kiến nghị để sửa đổi cho phù hợp theo quy định của Luật Cư trú.

Hoàn thiện việc thực hiện kết nối chia sẻ dữ liệu an sinh xã hội; đã chia sẻ dữ liệu gần 70.000 người cao tuổi; hơn 60.000 người có công với cách mạng; 67.335 hộ nghèo và 86.826 hộ cận nghèo. Thực hiện chuyển đổi số, số hóa đối với trên 330.000 hồ sơ người có công phục vụ nhu cầu tra cứu thông tin và giải quyết các chế độ, chính sách. Tiếp tục triển khai thực hiện công tác chi trả trợ cấp cho người có công với cách mạng đảm bảo đầy đủ, kịp thời qua hệ thống Bưu điện (triển khai từ năm 2019, tỉnh Thanh Hóa thuộc trong nhóm các tỉnh, thành phố đầu tiên của cả nước thực hiện chi trả trợ cấp ưu đãi người có công theo hình thức này).

Đặc biệt từ tháng 08/2022, bắt đầu áp dụng, triển khai thực hiện việc tiếp nhận hồ sơ và giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp cho người lao động trên Cổng Dịch vụ công quốc gia thay thế cho việc tiếp nhận và nộp hồ sơ trực tiếp tại Trung tâm Dịch vụ việc làm như trước đây. Đây là một trong những giải pháp đột phá của ngành LĐTBXH, góp phần giảm bớt thời gian, tiết kiệm chi phí thực hiện thủ tục hành chính.

Đồng thời, Sở đã tham mưu, trình UBND tỉnh ban hành Kế hoạch thực hiện Chương trình chuyển đổi số trong giáo dục nghề nghiệp đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh nhằm đẩy mạnh triển khai các hoạt động giáo dục nghề nghiệp trên môi trường số, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, hoạt động dạy học, phương pháp dạy học, kiểm tra, đánh giá giúp tăng cường hiệu quả công tác quản lý và mở rộng phương thức cũng như cơ hội tiếp cận giáo dục nghề nghiệp, tạo đột phá về chất lượng, tăng số lượng đào tạo góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực có kỹ năng nghề, tăng năng suất lao động và năng lực cạnh tranh của tỉnh.

II. ĐÁNH GIÁ CHUNG

Công tác giảm chi phí tuân thủ pháp luật, cải thiện, nâng cao xếp hạng chỉ số B1 năm 2022 của Sở LĐTBXH luôn đảm bảo tính linh hoạt, tăng cường tính thích ứng nhanh của chính sách lao động, người có công và xã hội. Công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật tiếp tục được Sở LĐTBXH chú trọng, tiến hành thường xuyên liên tục giúp nâng cao chất lượng đáp ứng yêu cầu nâng cao chỉ số cải thiện chất lượng các quy định của pháp luật.