Điểm tin tuần 26/08/2024 - 01/09/2024

Cùng nhìn lại các tin tức nổi bật về lừa đảo trực tuyến trong tuần qua (26/08 - 01/09/2024) với series “Điểm tin tuần” của Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông. Các thông tin về ATTT, đặc biệt là lừa đảo trực tuyến sẽ được cập nhật hàng ngày/hàng tuần trên kênh thông tin Cổng không gian mạng quốc gia

I. TIN TRONG NƯỚC

1. CẢNH BÁO LỪA ĐẢO TUYỂN DỤNG NGÀNH HÀNG KHÔNG

Mới đây, chị Thúy Nga, nhân viên quầy thông tin sân bay quốc tế Nội Bài, cho biết hằng ngày chị và các đồng nghiệp nhận được nhiều cuộc gọi, email hỏi về các nội dung tuyển dụng của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam, của sân bay... đăng trên các nền tảng website, và mạng xã hội Facebook.

Theo đó, một số đối tượng đã tạo lập trang mạng xã hội, mạo danh thông tin tuyển dụng, sử dụng tên, logo, địa chỉ website, hình ảnh của doanh nghiệp/ tổ chức tạo lập Fanpage giả mạo, sao chép lại các bài viết, hình ảnh đã được đăng tải công khai trên website chính thống hoặc các báo điện tử nhằm tạo sự quen mắt, khiến nhiều người bỏ qua việc kiểm chứng, xác thực thông tin, làm theo lời dẫn dụ của các đối tượng lừa đảo và có thể trở thành nạn nhân của chiêu trò "lừa đảo tuyển dụng".

Trước thực trạng lừa đảo diễn ra, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến cáo người lao động cần tuyệt đối cẩn trọng trước các lời mời chào về những công việc trên mạng xã hội. Người lao động cần truy cập trang web chính thức của công ty hoặc liên hệ trực tiếp với phòng nhân sự qua thông tin liên lạc công khai để xác nhận tính hợp lệ của thông tin tuyển dụng. Tuyệt đối không dựa vào thông tin từ email hoặc tin nhắn không rõ nguồn gốc. Sử dụng các dịch vụ tra cứu doanh nghiệp hoặc cơ quan đăng ký doanh nghiệp để xác minh thông tin về công ty. Không cung cấp thông tin cá nhân nhạy cảm; không truy cập vào đường dẫn lạ hoặc tải về những ứng dụng, tệp tin không rõ nguồn gốc. Trong trường hợp nghi ngờ bản thân bị lừa đảo, người dân cần ngay lập tức báo cáo cho cơ quan chức năng hoặc tổ chức bảo vệ người tiêu dùng để được hỗ trợ, giải quyết và ngăn chặn kịp thời.

2. CẢNH BÁO CÁC TÂN SINH VIÊN VỚI HÀNG LOẠT CHIÊU TRÒ LỪA ĐẢO THU HỌC PHÍ

Lợi dụng thời điểm các sinh viên vừa trúng tuyển đang làm thủ tục nhập học, một số đối tượng đã giả mạo là đầu mối của một số trường đại học tại TP. Hồ Chí Minh, để lừa chuyển tiền học phí, lệ phí nhập học. Trường Đại học Sài Gòn mới đây phát đi thông tin về việc một số thí sinh trúng tuyển nhận được tin nhắn yêu cầu đóng lệ phí nhập học năm 2024 với số tiền 6.953.000 đồng vào số tài khoản ngân hàng theo hướng dẫn trong tin nhắn lừa đảo. Bên cạnh đó, hàng loạt các trường đại học trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh cũng đưa ra cảnh báo đối với các hình thức lừa đảo trên.

Đối tượng lừa đảo có thể tạo ra các trang web giả mạo trông giống như trang web chính thức của trường đại học. Ngoài ra, đối tượng còn giả danh là nhân viên của trường đại học và gửi email hoặc gọi điện yêu cầu sinh viên cung cấp thông tin cá nhân hoặc thanh toán học phí qua các phương thức không chính thức. Đối tượng cũng có thể sẽ thông qua các phương thức lừa đảo như email giả mạo hoặc tin nhắn giả mạo để chiếm đoạt tài khoản ngân hàng hoặc thông tin thẻ tín dụng.

Trước thực trạng lừa đảo diễn ra, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến cáo người dân kiểm tra các thông tin từ trường đại học hoặc tổ chức tài chính qua các kênh chính thức và liên hệ trực tiếp với trường nếu có bất kỳ nghi ngờ nào. Tuyệt đối không nhấp vào liên kết trong các email hoặc tin nhắn không rõ nguồn gốc và không cung cấp thông tin cá nhân cho các bên không xác định. Luôn thực hiện các khoản thanh toán học phí qua các kênh thanh toán chính thức do trường đại học hoặc tổ chức tài chính cung cấp. Trong trường hợp nghi ngờ bản thân bị lừa đảo, người dân cần ngay lập tức báo cáo cho cơ quan chức năng hoặc tổ chức bảo vệ người tiêu dùng để được hỗ trợ, giải quyết và ngăn chặn kịp thời.

3. CẢNH BÁO THỦ ĐOẠN NHỜ SHIPPER MUA HÀNG HỘ ĐỂ CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Ngày 30/8, Công an tỉnh Quảng Ninh thông tin, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao trực thuộc đơn vị vừa tiếp nhận thông tin về một vụ lừa đảo tinh vi.

Nạn nhân là anh T.T.L., trú tại phường Bãi Cháy, Tp.Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh, làm nghề shipper. Anh T.T.L. khai báo, trước đó anh nhận được yêu cầu từ một khách hàng lạ mặt nhờ mua giúp một thùng rượu vang tại một cửa hàng trên địa bàn phường Bãi Cháy. Khách hàng cung cấp đầy đủ thông tin chi tiết về loại rượu và hứa sẽ hoàn trả toàn bộ số tiền, kèm theo một khoản hoa hồng 200.000 đồng sau khi công việc hoàn thành. Tin tưởng vào lời hứa, anh T.T.L. đã đến cửa hàng và mua thùng rượu với giá 5 triệu đồng. Sau đó, anh mang thùng rượu đến địa điểm giao hàng theo chỉ dẫn, nhưng khi đến nơi, anh không thể liên lạc được với khách hàng.

Đối tượng lừa đảo hình thức trên thường tạo ra đơn hàng giả và yêu cầu shipper giao hàng đến địa chỉ không có thật hoặc không tồn tại. Bên cạnh đó, đối tượng thường xuyên yêu cầu shipper phải thanh toán một khoản tiền trước khi nhận đơn hàng hoặc yêu cầu thanh toán tiền mặt từ khách hàng khi không có lý do rõ ràng. Để tạo lòng tin, đối tượng còn cung cấp thông tin cá nhân giả mạo, đưa ra lời hứa sẽ thanh toán thêm tiền hoa hồng với nhân viên giao hàng. Sau khi nạn nhân đồng ý và thực hiện theo yêu cầu, nạn nhân giao đến địa chỉ được đối tượng cung cấp nhưng lại bị chặn liên lạc và chiếm đoạt tài sản.

Trước tình trạng trên, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến cáo người dùng đặc biệt là nhân viên giao hàng cần xác minh đơn hàng và địa chỉ giao hàng thông qua các kênh chính thức của hệ thống quản lý đơn hàng. Tuyệt đối không thực hiện giao hàng nếu có nghi ngờ về tính xác thực của đơn hàng. Chỉ thanh toán tiền và nhận tiền từ các nguồn tin cậy và theo quy trình chính thức của công ty hoặc nền tảng giao hàng. Không chia sẻ thông tin cá nhân hoặc tài chính với những người không xác định hoặc qua các phương tiện không an toàn. Trong trường hợp nghi ngờ bản thân bị lừa đảo, người dân cần ngay lập tức báo cáo cho cơ quan chức năng hoặc tổ chức bảo vệ người tiêu dùng để được hỗ trợ, giải quyết và ngăn chặn kịp thời.

4. CẢNH GIÁC TRƯỚC ĐỐI TƯỢNG GIẢ DANH CỤC ĐĂNG KIỂM VIỆT NAM

Ngày 29/8, Cục Đăng kiểm cho biết vừa nhận được thông tin phản ánh của người dân và các đơn vị đăng kiểm về việc có nhiều cuộc điện thoại mạo danh cán bộ thuộc Bộ GTVT. Cụ thể, các đối tượng dùng các số điện thoại như: 098236xxx, 0916712xxx, 0911312xxx, 0916600xxx… tự xưng là người của Cục Đường bộ, Cục Đăng kiểm để mời chào và yêu cầu với nội dung như: “Đề nghị các đơn vị mua bộ sách về quản lý các đơn vị đăng kiểm” hoặc “Yêu cầu người dân và doanh nghiệp đổi tem kiểm định theo quy định của Thông tư mới hoặc yêu cầu cài đặt ứng dụng (App) có logo Cục Đăng kiểm Việt Nam..”.

Đối với hình thức lừa đảo trên, đối tượng thường lừa đảo giả danh là nhân viên của cơ quan nhà nước, gọi điện hoặc gửi tin nhắn yêu cầu người dân cung cấp thông tin cá nhân, số tài khoản ngân hàng, hoặc yêu cầu thanh toán các khoản phí không rõ nguồn gốc. Đối tượng còn gửi email từ địa chỉ giả mạo, yêu cầu người nhận cung cấp thông tin cá nhân hoặc nhấp vào liên kết dẫn đến các trang web giả mạo. Thậm chí, đối tượng tạo ra trang web giả mạo trông giống như trang web của cơ quan nhà nước, yêu cầu người dùng đăng nhập để cung cấp thông tin cá nhân hoặc thanh toán các khoản phí giả.

Trước tình hình lừa đảo, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến cáo người dân tuyệt đối cẩn trọng trước các cuộc gọi, tin nhắn hoặc email không rõ nguồn gốc. Luôn kiểm tra địa chỉ email của người gửi và không nhấp vào liên kết trong email từ các nguồn không xác định, chỉ truy cập các trang web chính thức qua liên kết từ các nguồn đáng tin cậy. Không cung cấp thông tin cá nhân hoặc thực hiện các khoản thanh toán nếu không xác minh qua kênh chính thức của cơ quan nhà nước. Cần thực hiện kiểm tra và xác minh thông tin qua các kênh chính thức của cơ quan liên quan. Trong trường hợp nghi ngờ bản thân bị lừa đảo, người dân cần ngay lập tức báo cáo cho cơ quan chức năng hoặc tổ chức bảo vệ người tiêu dùng để được hỗ trợ, giải quyết và ngăn chặn kịp thời.

II. TIN QUỐC TẾ

5. CẢNH GIÁC TRƯỚC NHỮNG TIN NHẮN YÊU CẦU THU LỆ PHÍ CẦU ĐƯỜNG

Mới đây, nhiều người dân sinh sống tại tiểu bang Georgia (Hoa Kỳ) cho  cho biết họ nhận được các tin nhắn đến từ số lạ, thông báo về một hóa đơn chưa được thanh toán và yêu cầu đóng các khoản phí gấp. Thực chất, đây là một thủ đoạn lừa đảo mới xuất hiện.

Các đối tượng tự nhận mình là nhân viên làm việc tại trạm thu phí hoặc thuộc các đơn vị có thẩm quyền trong lĩnh vực giao thông vận tải, chủ động liên hệ và tiếp cận nạn nhân thông qua tin nhắn điện thoại. Do sự thiếu cảnh giác, hơn 2000 nạn nhân đã mắc bẫy tính từ thời điểm đầu tháng 8 cho đến nay.

Ban đầu, các đối tượng chủ động liên hệ nạn nhân thông qua tin nhắn, nội dung đề cập đến việc nạn nhân có một hóa đơn phí cầu đường chưa thanh toán, yêu cầu đóng một khoản phí nhỏ (khoảng 10$) để tiếp tục sử dụng dịch vụ trong tương lai. Để thực hiện việc đóng phí, nạn nhân được hướng dẫn truy cập vào đường link đính kèm ở cuối tin nhắn. Khi truy cập vào đường link, nạn nhân sẽ được chuyển hướng tới một trang web để cung cấp thông tin cá nhân và hoàn tất thanh toán các khoản tiền còn thiếu. Với việc chỉ phải đóng một khoản phí nhỏ, nhiều người dân chủ quan, sẵn sàng thực hiện chuyển tiền.

Trước thực trạng lừa đảo, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến cáo người dân đề cao cảnh giác khi nhận được các tin nhắn yêu cầu thanh toán hoặc chuyển tiền. Cẩn trọng xác minh kỹ danh tính của người gửi tin nhắn, xác thực thông qua số điện thoại chính thống của các đơn vị mà đối tượng cung cấp. Tuyệt đối không truy cập vào các đường link lạ, không chuyển tiền vào các số tài khoản lạ. Khi nhận thấy có dấu hiệu lừa đảo, người dân cần trình báo với các cơ quan công an, lực lượng chức năng để kịp thời ngăn chặn hành vi lừa đảo và truy vết đối tượng.

6. CẢNH GIÁC VỚI HÌNH THỨC LỪA ĐẢO MẠO DANH CƠ QUAN PHÁP LUẬT

Thời gian gần đây, người dân Mỹ báo cáo họ nhận được nhiều tin nhắn, cuộc gọi với nội dung yêu cầu tham gia thực hiện các nhiệm vụ công do nhà nước ban hành. Thực chất, đây là chiêu trò lừa đảo nhằm đánh cắp thông tin và tài sản của nạn nhân.

Các đối tượng lừa đảo chủ động tiếp cận nạn nhân, tự xưng là cán bộ hoặc quan chức làm việc tại các cơ quan thực thi pháp luật cấp địa phương, thông báo rằng nạn nhân đã bỏ lỡ nhiệm vụ bồi thẩm đoàn. Để xác thực lại thông tin, các đối tượng yêu cầu nạn nhân cung cấp thông tin cá nhân và đóng phí.

Ban đầu, kẻ lừa đảo sẽ gửi tin nhắn cho nạn nhân, để lại số điện thoại để nạn nhân liên hệ nhằm xác minh vụ việc. Khi nói chuyện với nạn nhân qua điện thoại, các đối tượng sử dụng giọng điệu cấp bách, khẩn trương để đe dọa, thúc ép nạn nhân làm theo hướng dẫn của chúng, nếu không sẽ bị phạt nặng. Các đối tượng yêu cầu nạn nhân cung cấp thông tin cá nhân như địa chỉ nhà, số điện thoại, số thẻ căn cước công dân,... với mục đích nhằm xác minh danh tính. Sau khi đã có được thông tin cá nhân, đối tượng lừa đảo yêu cầu chuyển khoản nhằm đóng phí phạt bằng các hình thức không phổ biến như thẻ quà tặng, thẻ ghi nợ trả trước hoặc chuyển tiền vào các tài khoản không chính thống.

Trước thực trạng lừa đảo diễn ra, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến cáo người dân đề cao cảnh giác trước tin nhắn, cuộc gọi với nội dung tương tự như trên. Người dân cần nắm rõ quy trình hoạt động của các cơ quan thực thi pháp luật, chỉ nên cung cấp thông tin và đóng các khoản phí trực tiếp tại các đơn vị chính thống. Tuyệt đối không chia sẻ thông tin cho các đối tượng lạ khi chưa xác minh được danh tính. Khi nhận thấy có dấu hiệu lừa đảo, người dân cần báo cáo ngay với lực lượng chức năng, cơ quan công an để kịp thời ngăn chặn hành vi lừa đảo và truy bắt đối tượng.