Bộ Trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung

“Tình trạng bạo lực, lạm dụng tình dục đối với đối tượng trẻ em, trong những năm qua ngày càng nhiều vụ việc xảy ra từ thành thị đến nông thôn đã và đang trở thành mối quan tâm của toàn xã hội. Về khung hành lang pháp lý để xử lý đối với hành vi này từng bước đã được xây dựng cơ bản hoàn thiện, tuy nhiên cư tri nhận thấy chưa đủ lực để đẩy lùi vấn nạn này, chưa đủ sức răn đe phòng ngừa có hiệu quả nhằm bảo vệ quyền của trẻ em một cách hoàn thiện hơn trong một môi trường lành mạnh để phát triển toàn diện, vậy với trách nhiệm của mình Bộ trưởng có suy nghĩ và giải pháp như thế nào để giải quyết vấn nạn trên một cách hiệu quả hơn trong thời gian tới”.

Về vấn đề này, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội báo cáo như sau:

Hiện nay, bạo lực và xâm hại trẻ em, đặc biệt là xâm hại tình dục trẻ em vẫn là vấn đề xảy ra ở mọi quốc gia và các nền văn hóa trên thế giới. Ước tính toàn cầu có khoảng 150 triệu trẻ em gái và 73 triệu trẻ em trai là nạn nhân của bạo lực và xâm hại tình dục. Châu Á - Thái Bình Dương là khu vực có tỷ lệ trẻ em bị bạo lực và xâm hại cao."

Ở Việt Nam, mỗi năm có khoảng 2.000 trẻ em bị bạo lực, xâm hại, trong đó hơn 60% trẻ em bị xâm hại tình dục. Trẻ em bị xâm hại tình dục bởi người thân trong gia đình (bố đẻ, bố dượng, anh, em họ...) là 21,3%, bởi thầy giáo, nhân viên nhà trường là 6,2%, bởi người quen, hàng xóm là 59,9%, đối tượng khác là 12,6%.” Bạo lực, xâm hại trẻ em, đặc biệt là xâm hại tình dục trẻ em có xu hướng ngày càng nghiêm trọng, phức tạp, gây bức xúc trong dư luận xã hội.

Trong thời gian qua, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã phối hợp với các Bộ, ngành thực hiện một số các giải pháp:

- Hoàn thiện khung pháp lý và triển khai các quy định pháp luật, chính sách về bảo vệ trẻ em như Luật trẻ em, Nghị định số 56/2017/NĐ-CP ngày 09 tháng 5 năm 2017 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật trẻ em, Chỉ thị số 18/CT-TTg ngày 16 tháng 5 năm 2017của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường giải pháp phòng, chống bạo lực, xâm hại trẻ em, trong đó quy định và phân công rất rõ trách nhiệm của từng ngành, từng cấp.

- Truyền thông, vận động xã hội về bảo vệ, phòng ngừa bạo lực, xâm hại trẻ em. Nâng cấp Đường dây tư vấn và hỗ trợ trẻ em 18001567 thành Tổng đài điện thoại quốc gia bảo vệ trẻ em (số 111) theo quy định của Luật trẻ em.

- Phối hợp với Bộ Công an, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao xử lý kịp thời, đúng người, đúng tội, nghiêm minh các vụ việc bạo lực, xâm hại trẻ em, đặc biệt các vụ nổi cộm trực tiếp lãnh đạo Đảng, Nhà nước có ý kiến.

Trong thời gian tới, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội sẽ tiếp tục thực hiện các giải pháp nêu trên, đồng thời kiến nghị tăng cường các biện pháp sau:

1. Rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật về vấn đề này. Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương và soát, kiến nghị sửa đổi, bổ sung pháp luật về bảo vệ trẻ em; đôn đốc các bộ, ngành, địa phương thực hiện các quy định của pháp luật về phòng ngừa các nguy cơ gây tổn hại cho trẻ em, can thiệp và hỗ trợ trẻ em bị bạo hành và xâm hại; hoàn thiện và chỉ đạo thực hiện tốt quy trình tiếp nhận, xử lý thông tin, thông báo, tố giác nguy cơ, hành vi bạo hành, xâm hại và can thiệp kịp thời cho trẻ em.

2. Tăng cường sự phối hợp của các ngành có liên quan để xử lý nghiêm các vụ việc liên quan đến bạo hành và xâm hại trẻ em, Bộ Công an tiếp tục chấn chỉnh công tác tiếp nhận, xử lý tin tố giác tội phạm; thành lập các đường dây nóng, điện thoại, thư điện tử, hòm thư tố giác tội phạm tại nơi công cộng. Nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa, phát hiện và xử lý các hành vi xâm hại trẻ em; rà soát hồ sơ, xử lý dứt điểm các vụ việc bạo hành, xâm hại trẻ em còn tồn đọng; xử lý nghiêm khắc theo đúng quy định của pháp luật các tổ chức, cá nhân có hành vi bao che, chậm trễ, cố tình kéo dài hoặc không xử lý vụ việc bạo hành, xâm hại trẻ em. Chủ trì, phối hợp xây dựng quy trình điều tra đặc biệt, xét xử đặc biệt đối với hành vi xâm hại tình dục trẻ em.

3. Xây dựng môi trường giáo dục an toàn, thân thiện, không bạo lực học đường. Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố chỉ đạo nhà trường thực hiện các giải pháp xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện, phòng chống bạo hành, xâm hại trẻ em. Tăng cường giáo dục kiến thức về giới, kỹ năng phòng tránh bạo lực, bạo hành; chủ động phát hiện và xử lý kịp thời các trường hợp có nguy cơ bị bạo hành, xâm hại. Rà soát toàn bộ hệ thống các cơ sở giáo dục mầm non, cơ sở nuôi dưỡng trẻ thiệt thòi, đảm bảo thực sự là môi trường an toàn cho trẻ em. Kiên quyết thu hội, đóng cửa các cơ sở vi phạm, chấm dứt hành nghề đối với mọi trường hợp vi phạm.

4. Giáo dục kỹ năng phòng ngừa bạo hành, xâm hại ngay từ trong gia đình. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với các địa phương tuyên truyền, giáo dục lối sống trong gia đình; hướng dẫn gia đình kiến thức, kỹ năng bảo vệ trẻ em, phòng ngừa bạo lực và xâm hại trẻ em, trách nhiệm phát hiện, thông báo và tố giác hành vi vi phạm quyền trẻ em.

5. Bố trí đủ nguồn lực cho công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố thực hiện đầy đủ trách nhiệm quản lý nhà nước về công tác trẻ em, bố trí cán bộ làm công tác trẻ em, bố trí ngân sách địa phương đế thiết lập, triển khai hoạt động dịch vụ bảo vệ trẻ em. Người đứng đầu địa phương chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ về việc để xảy ra tình trạng không xử lý kịp thời các vụ việc bạo hành, xâm hại trẻ em xảy ra trên địa bàn, không kịp thời hỗ trợ, can thiệp cho trẻ em có nguy cơ hoặc là nạn nhân của xâm hại, bạo hành.

6. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra; phối hợp chặt chẽ trong quá trình thực thi pháp luật về bảo vệ trẻ em, bảo đảm thực hiện quyền trẻ em trong quá trình tố tụng (pháp luật hình sự, tố tụng hình sự, xử lý vi phạm hành chính, giám định tư pháp).

7. Tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc của Chính phủ về tăng cường phòng, chống bạo lực và xâm hại trẻ em nhằm nâng cao nhận thức của toàn xã hội và tăng cường sự phối hợp của các ngành, các cấp trong công tác bảo vệ, chăm sóc tré em.

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội trân trọng báo cáo và cảm ơn sự quan tâm của Đại biểu Quốc hội đối với lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ, ngành./.